Wpływ na PKB i rynek pracy

Analiza pokazuje, że wkład ekonomiczny uchodźców i uchodźczyń jest zauważalny: w 2024 r. przyczynili się oni do wzrostu gospodarczego szacowanego na 2,7% PKB Polski. Takie wsparcie gospodarki wynika przede wszystkim z aktywności zawodowej osób w wieku produkcyjnym oraz ich udziału w zatrudnieniu i przedsiębiorczości.

Warto podkreślić, że 69% uchodźców w wieku produkcyjnym jest zatrudnionych, co jest poziomem zbliżonym do udziału zatrudnionych wśród Polaków (ok. 75%). Dane te wskazują, że napływ osób z Ukrainy nie doprowadził do wzrostu bezrobocia ani obniżenia płac — przeciwnie, przyczynił się do wzrostu produktywności w wielu sektorach.

Bariery, które ograniczają pełny potencjał

Mimo pozytywnych efektów istnieją istotne przeszkody, które powodują, że część uchodźców pracuje poniżej swoich kwalifikacji. Najważniejsze bariery to:

• trudności językowe,

• brak automatycznego uznawania dokumentów i kwalifikacji zawodowych,

• problemy z dopasowaniem kompetencji do lokalnego rynku pracy.

Ich przezwyciężenie mogłoby istotnie zwiększyć efektywność zatrudnienia i dochody wielu osób.

Jakie są korzyści z pokonania barier?

Raport wskazuje konkretne efekty poprawy integracji zawodowej: osoby z dobrą znajomością języka polskiego mogą zarabiać średnio około 700 zł więcej miesięcznie niż osoby z ograniczoną znajomością języka. Szacunki ekspertów mówią też, że usunięcie wybranych barier (językowych i formalno-kwalifikacyjnych) mogłoby przynieść Polsce nawet kilka miliardów złotych rocznie — w raporcie pojawia się wartość rzędu 6 mld PLN jako możliwy dodatkowy efekt gospodarczy.

Co to oznacza praktycznie?

Dla organizacji pozarządowych, instytucji publicznych i pracodawców oznacza to konkretne pola działania:

• rozwijanie i finansowanie kursów języka polskiego dostosowanych do potrzeb zawodowych,

• usprawnienie procedur uznawania kwalifikacji i doradztwa zawodowego,

• programy staży i szybkiego dopasowania kompetencji do miejsc pracy,

• wsparcie przedsiębiorczości osób uchodźczych (doradztwo, dostęp do mikrofinansowania).

Wsparcie ukierunkowane na naukę języka i uznawanie kwalifikacji to praktyczny i efektywny sposób na:

• lepsze dopasowanie uchodźców do rynku pracy,

• wyższe zarobki dla pracujących osób,

• dodatkowe korzyści gospodarcze dla Polski.

Źródło: UNHCR & Deloitte, Wpływ uchodźców z Ukrainy na gospodarkę Polski 2024. Pełna analiza i dane: UNHCR Polska.